TRWAŁE IDENTYFIKATORY:
ZASTOSOWANIE W KULTURZE I PRZEDSIĘWZIĘCIACH KOMERCYJNYCH
Temat obiektu lekcyjnego
Zapraszamy do obejrzenia studiów przypadku na temat trwałych identyfikatorów, opracowanych przez partnerów projektu Linked Heritage pod kierownictwem EDItEUR. Studia te przedstawiają podobieństwa i różnice pomiędzy sektorem ochrony dziedzictwa kulturowego i sektorem mediów komercyjnych.
Obiekt przeznaczony jest dla:
- specjalistów i studentów studiów magisterskich z kierunków bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
- specjalistów i adeptów z sektora ochrony dziedzictwa kulturowego (pracownicy archiwów, muzeów i galerii).
Cele obiektu – po przeczytaniu obiektu czytelnik powinien:
- rozumieć do czego można wykorzystać trwałe identyfikatory w sektorze prywatnym (a do czego nie można),
- znać stan badań oraz ostatnie osiągnięcia techniczne odnośnie identyfikatorów używanych w sektorze ochrony dziedzictwa kulturowego,
- zastanowić się w jaki sposób można wzbogacić cyfrowe dziedzictwo kulturowe w przyszłości dzięki szerszemu zastosowaniu identyfikatorów elektronicznych takich, jak DOI (ang. digital object identifier – cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego).
W skrócie
W ramach projektu Linked Heritage zgromadzono – zarówno z sektora dziedzictwa kulturowego, jak i z sektora mediów komercyjnych – standardy zarządzania informacją oraz tzw. dobre praktyki dotyczące:
- wydawania książek,
- fotografii,
- muzyki,
- filmów i programów TV.
Celem projektu było zbadanie możliwości dołączenia produktów komercyjnych do portalu Europeany poprzez dodanie do tej strony internetowej (poświęconej bibliotekom, archiwom, muzeom i galeriom działającym online) usługi typu “gift shop” (sklep z upominkami).
Aby tego dokonać, grupa pod kierownictwem EDItEUR badała metody udostępniania informacji z sektorów dziedzictwa kulturowego i mediów komercyjnych. Pełne raporty na ten temat można znaleźć na stronie the EDItEUR Web site for Linked Heritage.
Dany obiekt lekcyjny, zawierający w sumie cztery studia przypadku, ma za zadanie przekazać pewien zakres wiedzy na temat systemów PI (trwałych identyfikatorów) takich, jak ISBN czy DOI, aby pomóc specjalistom z dziedziny bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, jak i pracownikom archiwów, muzeów i innych instytucji ochrony dziedzictwa kulturowego zapoznać się z dobrymi praktykami w świecie mediów komercyjnych oraz dostrzec istniejące podobieństwa pomiędzy oboma sektorami z myślą o rozwijaniu w przyszłości partnerstwa publiczno-prywatnego.
Prezentowane w obiekcie informacje odzwierciedlają punkt widzenia sektora prywatnego.
Spis treści
Obiekt składa się z siedmiu części – można je czytać jako osobne teksty, ale razem tworzą całość według następującej kolejności:
Identyfikatory w sektorze prywatnym
W tej części porównano obiekty będące w sferze zainteresowań sektora ochrony dziedzictwa kulturowego oraz te w sferze zainteresowań sektora prywatnego, oraz przedyskutowano jak i dlaczego powinny być one identyfikowane z punktu widzenia sektora prywatnego.
Błędna tożsamość: fikcyjne studium przypadku
Zaproponowane fikcyjne studium przypadku przedstawia praktyczne sposoby wykorzystania systemów PI w sektorze prywatnym po to, by czytelnik mógł je rozpoznać w autentycznej sytuacji.
STUDIUM PRZYPADKU 1: ISBN (Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki), czyli podstawowy identyfikator dla wydawców, księgarzy i bibliotekarzy
Grupa EDItEUR zarządza Międzynarodową Agencją ISBN; partnerzy projektu Linked Heritage tacy, jak MVB, mEDRA i NSZL również zaangażowani są w świadczenie usług systemu ISBN w ich krajach.
STUDIUM PRZYPADKU 2: ISBN-A, czyli wykorzystanie numeru ISBN w sieci
Usługami systemu ISBN-A zarządza mEDRA, partner projektu Linked Heritage; MVB, kolejny partner projektu, implementuje tę usługę z pomocą mEDRA.
STUDIUM PRZYPADKU 3: DataCite w katalogu TIB/UB
Międzynarodowa usługa DataCite oferowana jest przez TIB (Technische Informationsbibliothek), czyli Niemiecką Bibliotekę Narodową z dziedziny techniki i nauk ścisłych.
STUDIUM PRZYPADKU 4: nazwy URN i identyfikatory URI
NSZL jest dostarczycielem usługi URN, tj. usługi identyfikacji danego obiektu i kojarzenia go z danymi (ang. resolution service).
Jakie identyfikatory cyfrowe służą celom ochrony dziedzictwa kulturowego?
Krótkie rozważanie, z użyciem studiów przypadku, na temat możliwości tworzenia w sieci rejestrów obiektów kultury i danych na ich temat.