TRWAŁE IDENTYFIKATORY:
ZASTOSOWANIE W KULTURZE I PRZEDSIĘWZIĘCIACH KOMERCYJNYCH
6/9 – STUDIUM PRZYPADKU 4 – nazwy URN i identyfikatory URI
Nazwa URN, o której była mowa w części obiektu na temat systemu DOI, jest identyfikatorem (ang. resolver) używanym przez węgierską bibliotekę NSZL (National Széchényi Library), partnera projektu Linked Heritage, oprócz identyfikatora ISBN.
- ISBN pełni rolę zastrzeżonej przestrzeni nazw dla URN-ów.
- ISBN-A działa poprzez centralny serwis DOI, który jest tym samym co identyfikator URN.
- Nie istnieje pojedynczy niepowtarzalny identyfikator ISBN URN.
Jak wspomniano w części obiektu na temat systemu DOI, URN stosuje się do „nazwania” danego obiektu:
- w zasadzie można go użyć w sposób, w jaki używa się ISBN, czyli do połączenia obiektu z informacją;
- w praktyce URN najczęściej służy zapewnieniu trwałości połączenia z URL, czyli uniknięciu możliwości zerwania linku;
- ponieważ biblioteki takie, jak NSZL stosują identyfikatory URN na szeroką skalę, pod adresem URL podanym przez dany URN znajduje się zazwyczaj pewna informacja opisowa;
- nie musi mieć to nic wspólnego z “Linked Data”.
URN jako gwarancja trwałości identyfikatora URI
Identyfikatory URN (takie, jak pokazuje przykład z NSZL) zasadniczo dostarczają jeden element metadanych do każdego URI: aktualnej lokalizacji sieciowej, czyli URL. W efekcie jest to ten sam typ identyfikacji (ang. resolution service), jaką daje najprostsze zastosowanie systemu DOI, gdzie jeden niepowtarzalny identyfikator kieruje (ang. resolves) do jednego adresu URL. A gdy lokalizacja obiektu z jakiegokolwiek powodu się zmienia, identyfikator wymaga takiej samej zmiany.
Identyfikacja za pomocą URN w bibliotece NSZL
Identyfikatory URN tworzone przez NSZL są wprowadzane do katalogu online biblioteki jako trwałe identyfikatory, w ten sposób linki do metadanych działają niezależnie od zmian na wewnętrznych serwerach plików.
Materiały identyfikowane przez URN-y w bibliotece NSZL są głównie dwojakiego rodzaju:
- ebooki z Węgierskiej Biblioteki Elektronicznej (MEK)
- 11.000 ebooków, w tym audiobooki, książki skanowane oraz tytuły wydane tylko w formie elektronicznej,
- oraz zdjęcia cyfrowe z Hungarian Digital Image Library (MDK)
- 70.000 zdjęć.
Materiały spoza NSZL nie otrzymują nazw URN.
DOI® System and Internet Identifier Specifications (DOI Factsheet)
Porównanie identyfikatorów URN, URL i DOI oraz omówienie niektórych kwestii poruszanych w tym studium przypadku.
Wnioski
- Identyfikatory URN są przydatne do identyfikowania zasobów lokalnych oraz do zapewniania trwałości ich linkom.
- Poza tym nie oferują wiele więcej niż identyfikatory DOI.