UsługiMINT
4/6 – Porady praktyczne
Spis treści
Proces mapowania w MINT
Więcej informacji o platformie MINT można znaleźć na stronie MINT Wiki w poradniku MINT User Manual.
Określanie praw własności intelektualnej w MINT
Dostawcy danych i agregatorzy dostarczają do Europeany metadane, miniaturki oraz linki kierujące do obiektów cyfrowych znajdujących się a stronie internetowej danego dostawcy.
Warunki, na jakich dostarcza się dane do Europeany zawarte są w umowie Europeana Data Exchange Agreement, która w ten sposób reguluje stosunki pomiędzy portalem Europeany a dostawcami i agregatorami oraz określa wymagania odnośnie możliwości ponownego wykorzystania danych.
DEA jest głównym elementem tzw. Europeana Licensing Framework, czyli polityki licencyjnej Europeany, i zawiera dwie proste zasady:
- w przypadku metadanych opisowych dostawcy przekazują Europeanie prawo do ich publikacji na podstawie licencji Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication,
- obiekt cyfrowy, razem z podglądem, dostępny poprzez Europeanę musi zawierać informację o swoim statusie prawnym. Dostawcy przekazują Europeanie prawo do publikowania podglądów. Podglądy te jednak mogą być wykorzystane przez osoby trzecie tylko, jeśli status danego obiektu cyfrowego przewiduje takie wykorzystanie.
Prawa do metadanych
Wszystkie dostarczone do Europeany metadane są publikowane jako tzw. dane otwarte na podstawie licencji Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication.
Europeana Data Model (EDM), czyli Model Danych Europeany, zawiera pewne elementy obowiązkowe.
Dostawcy danych sami decydują jaką ilość metadanych przekazują do Europeany, niemniej jednak metadane te muszą zawierać wspomniane elementy obowiązkowe.
Grupa robocza ds. DEA projektu Linked Heritage przygotowała dla dostawców materiałów trzy opcje publikacji metadanych za pomocą interfejsu MINT. Są to:
- CC0,
- CC0 (bez opisu),
- CC0 (tylko elementy obowiązkowe).
W celu zmapowania filtra do przesyłania danych:
- otwórz szablon mapowania w MINT, następnie po prawej stronie ekranu wybierz zakładkę RECORD,
- idź do lido:recordRights (europeana) » lido:rightsType » lido:term, kliknij na słowo „enumerated” i z podanej listy opcji wybierz swoją.
Procedurę tę przedstawia poniższy screencast.
Wybrana opcja musi zostać potwierdzona w momencie publikacji kolekcji w MINT. W tym bowiem momencie można jeszcze zmienić rodzaj filtra, jaki chce się zastosować.
Linkowanie do źródła rekordu
Jednym z obowiązkowych elementów modelu EDM jest link do źródła rekordu (w modelu ESE jest to element europeana:isShownAt
).
Aby utworzyć taki link, postępuj zgodnie z instrukcją podaną w screencaście pt. "Linkowanie do źródła rekordu w MINT" oraz według opisu poniżej.
Przykład odnosi się do mapowania, gdzie modelem źródłowym jest UNIMARC. Adres URL obiektu cyfrowego wpisuje się w polu 856$u.
W zakładce RECORD otwórz kolejno lido:recordInfoSet » lido:recordInfoLink, następnie:
- z modelu źródłowego (“Source Schema”) przenieś “subfield” do pola “unmapped”,
- kliknij na szarą gwiazdkę , aby utworzyć warunek (“Set condition”), następnie z modelu źródłowego przenieś “datafield@tag” do pola “if condition input”, nie zmieniaj wartości przeniesionego menu (“=”) i w polu “condition value” wpisz “856”,
- kliknij na szarą ikonkę , aby utworzyć “Complex condition”, kliknij na ikonkę “Add Subclause”, dalej z modelu źródłowego przenieś “subfield@code” na pierwsze występujące słowo “undefined”, nie zmieniaj wartości przeniesionego menu (“=”), kliknij dwukrotnie na drugie słowo “undefined” i wpisz w ramce wartość “u”.
Poniższy screencast demonstruje opisaną procedurę mapowania.
Prawa - 2/5
Linkowanie do źródła rekordu w MINT
Prawa do obiektu cyfrowego
Umowa DEA wymaga, aby wszyscy dostawcy danych złożyli oświadczenie o prawach do wszystkich bez wyjątku obiektów cyfrowych opisanych w ich metadanych.
Informacja o prawach do obiektów cyfrowych jest przechowywana w polu europeana:rights
, który jest obowiązkowym elementem profilu ESE.
Prawa do obiektów cyfrowych dotyczą również podglądów udostępnianych poprzez Europeanę (tj. podglądy te mogą być wykorzystywane przez użytkowników końcowych na warunkach określonych przez dostawcę danych i umieszczonych w polu europeana:rights
).
Jedno oświadczenie o prawach dotyczy tylko jednego zasobu. Oświadczenia są kodowane jako adresy URL do stron internetowych zawierających informację na temat obowiązujących w danym przypadku praw. Strony te zatem informują użytkowników końcowych na jakich warunkach mogą oni korzystać z wybranych obiektów cyfrowych i ich podglądów.
Przy każdym podglądzie Europeana wyświetla ikonkę odnoszącą się do oświadczenia o prawach. Po kliknięciu na nią użytkownik przechodzi na stronę internetową wyjaśniającą dane oświadczenie.
Ustawianie praw do obiektu cyfrowego w MINT
Aby zmapować w MINT pole europeana:rights
postępuj zgodnie z poniższą instrukcją:
- otwórz szablon mapowania w MINT, następnie po prawej stronie ekranu wybierz zakładkę RESOURCE,
- otwórz kolejno lido:resourceSet (europeana) » lido:rightsResource (europeana) » lido:rightsType (europeana) » lido:term (europeana)
- in lido:term (europeana) kliknij na pole “unmapped (enumerated)” i wybierz z listy oświadczenie o prawach właściwe dla twojej kolekcji,
- aby wyświetlić stosowną ikonkę dotyczącą oświadczenia, w lido:term (europeana) kliknij na ikonkę @ i w @lido:pref w polu „unmapped” wpisz słowo “preferred”.
Poniższy screencast demonstruje opisaną procedurę mapowania.
Prawa - 3/5
Ustawianie praw do obiektu cyfrowego w MINT
Prawa dostawcy danych
Wszelkie dodatkowe informacje na temat praw własności intelektualnej, praw dostępu czy umów licencyjnych dotyczących danego obiektu cyfrowego można umieścić w polu tekstowym dc:rights
. Jeśli to możliwe, pole to powinno zawierać nazwę dysponenta praw.
Należy jednak pamiętać, że pole to nie powinno dublować wartości pola europeana:rights
.
Aby zmapować w MINT pole dc:rights
, postępuj zgodnie z poniższą instrukcją:
- w zakładce RECORD otwórz kolejno lido:recordSource (europeana) » lido:legalbodyName » lido:appellationValue i w polu „unmapped” wpisz nazwę dostawcy danych (np. DArIL...),
- ostatecznie adres URL dostawcy danych można wprowadzić w lido:recordSource (europeana) » lido:legalBodyWeblink ,
- w zakładce RESOURCE otwórz kolejno lido:resourceSet (europeana) » lido:rightsResource (europeana) » lido:rightsHolder » lido:creditLine,
- w lido:creditLine wprowadź tekst opisujący, na jakich warunkach można korzystać z materiału zgodnie z decyzją dysponenta praw, np. “For information about using images, please refer to ...” (tłum. „Korzystanie z obrazów możliwe na podstawie…”).
Opisaną procedurę w MINT przedstawia poniższy screencast.
Prawa - 4/5
Ustawianie praw dostawcy danych
Ustawianie podglądu obiektu cyfrowego w MINT
Kolejnym elementem obowiązkowym modelu ESE jest europeana:isShownBy
, gdzie koduje się adres URL obrazu obiektu cyfrowego.
Dostawcy danych muszą wprowadzać adresy URL obrazów zgodnie z zaleceniami dokumentu Europeana Portal Image Policy.
Poniższy przykład pokazuje, jak kodować adres URL obrazu w MINT.
Również w tym przypadku modelem źródłowym jest UNIMARC. Adres URL obiektu cyfrowego zapisuje się w polu 856$u, tj. np. http://www.daril.eu/GiaGia1E1733AEC, gdzie "GiaGia1E1733AEC" stanowi ID obiektu cyfrowego.
W MINT adres URL obiektu cyfrowego musi być zmieniony tak, aby uzyskać adres URL obrazu o następującej składni: "http://www.daril.eu/fileadmin/photo/GiaGia1E1733AEC-(P01).jpg".
Należy zatem wyizolować ID obiektu cyfrowego i zbudować adres URL obrazu łącząc następujące ciągi znaków:
- http://www.daril.eu/fileadmin/photo/
- ID obiektu cyfrowego
- -(P01).jpg
Zobaczmy krok po kroku, jak mapuje się powyższy adres URL w MINT.
- w zakładce RESOURCE otwórz kolejno: lido:resourceSet (europeana) » lido:resourceRepresentation(master) » lido:linkResource(master),
- w lido:linkResource(master) w polu "unmapped" wprowadź pierwszy ciąg znaków adresu URL, ten który poprzedza ID obiektu cyfrowego (np. http://www.daril.eu/fileadmin/photo/),
- kliknij na ikonkę ("Add a mapping placeholder for concatenation"), aby dodać drugi warunek (warunek ten podaje informację, jak zlokalizować identyfikator),
- z modelu źródłowego przenieś “subfield” do pola “unmapped”, kliknij na szarą gwiazdkę , aby utworzyć warunek, następnie z modelu źródłowego przenieś datafield@tag do pola “if condition input”, nie zmieniaj wartości przeniesionego menu (“=”) i w polu “condition value” wpisz “856”,
- kliknij na szarą ikonkę , aby utworzyć “Complex condition”, kliknij na ikonkę “Add Subclause”, dalej z modelu źródłowego przenieś “subfield@code” na pierwsze występujące słowo “undefined”, nie zmieniaj wartości przeniesionego menu (“=”), kliknij dwukrotnie na drugie słowo “undefined” i wpisz w ramce wartość “u”, kliknij „Back”,
- ustaw “Apply function” po kliknięciu na ikonkę "F" , z listy wybierz “substring after” i w polu “select part of string after” wpisz segment adresu URL poprzedzający identyfikator (np. http://www.daril.eu/) - identyfikator będzie w ten sposób przyłączony do pierwszego segmentu adresu URL utworzonego jak powyżej (np. http://www.daril.eu/fileadmin/photo/GiaGia1E1733AEC),
- na koniec dodaj trzeci warunek klikając na ikonkę “loc:subfield” i w polu „unmapped” wprowadź kolejny ciąg znaków adresu URL obrazu (np. -(P01).jpg).
Procedurę tę ilustruje poniższy screencast.